DigiTech - 📲กฎหมายและมารยาทในสังคมดิจิทัล

การที่อินเทอร์เน็ตเป็นพื้นที่ที่ทุกคนมีโอกาสแลกเปลี่ยนข้อมูล แสดงความคิดเห็น และเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ทำให้อินเทอร์เน็ตมีลักษณะไม่ต่างจากร้านกาแฟในสมัยก่อนที่คนในชุมชนใช้เป็นสถานที่ในการติดตามข้อมูลข่าวสาร อ่านหนังสือพิมพ์ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และสร้างการตัดสินใจร่วมกัน โครงสร้างดังกล่าวเป็นพื้นฐานทางสังคมที่เอื้อต่อการมีส่วนร่วมของผู้คน แต่อย่างไรก็ตาม การกระทำใด ๆ บนโลกออนไลน์นี้ต้องเคารพสิทธิของบุคคลอื่น เคารพกฎหมาย และมีมารยาทที่จะไม่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน หรือได้รับความอับอาย

เทคโนโลยีเปิดโอกาสให้คนบนโลกสามารถเข้าถึงและติดต่อสื่อสารถึงกันได้ง่ายและรวดเร็ว เนื่องจากไม่ว่าใครจะอยู่ที่ตำแหน่งใดก็สามารถใช้งานอินเทอร์เน็ตได้เสมือนว่าอยู่ที่เดียวกัน อินเทอร์เน็ตจึงเป็นสื่อกลางที่ลดข้อจำกัดทางกายภาพของผู้คนที่มีความแตกต่าง ทั้งในด้านเชื้อชาติ สถานภาพ และสถานที่ การรณรงค์ต่าง ๆ บนอินเทอร์เน็ตบางครั้งจึงเริ่มต้นได้ง่ายกว่า และมีผู้เข้าร่วมที่มากกว่าการรณรงค์ปกติเพราะว่าการเข้าร่วมกิจกรรมนั้นมีต้นทุนต่ำ ทั้งเวลาและค่าใช้จ่าย อย่างไรก็ตาม การมีส่วนร่วมบนอินเทอร์เน็ตมักจะต้องเผชิญกับปัญหาด้านความน่าเชื่อถือ เนื่องจากมีการปลอมแปลงตัวตนได้ง่าย

นอกจากต้นทุนในการมีส่วนร่วมที่ต่ำแล้ว อีกสาเหตุหนึ่งที่พลเมืองดิจิทัลสามารถมีส่วนร่วมในการสนทนาและตัดสินใจต่าง ๆ ได้ดี เนื่องจากความสามารถในการค้นหาข้อมูลและการเข้าถึงข้อมูลได้ง่ายและสะดวก จึงเป็นปัจจัยพื้นฐานของการสื่อสารไปยังกลุ่มเป้าหมายได้อย่างรวดเร็ว เช่น การระดมความช่วยเหลือผู้ประสบภัยธรรมชาติ การสำรวจความเห็นเบื้องต้นในประเด็นสำคัญ แต่ในขณะเดียวกันอาจมีความพยายามในการปิดกั้นการเข้าถึงเนื้อหาและบริการบนอินเทอร์เน็ต เพื่อป้องกันปัญหาเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ

หลายคนเข้าใจว่าในโลกออนไลน์ ทุกคนสามารถแสดงความคิดเห็นในเรื่องใด ๆ ก็ได้ สิ่งแรกที่พลเมืองดิจิทัลสัมผัสได้ คือ เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น (freedom of expression) อย่างไรก็ตาม ระดับของการมีเสรีภาพจะต้องอยู่ภายใต้กฎหมายและไม่กระทบหรือละเมิดสิทธิของผู้อื่น

เสรีภาพในการแสดงออกนี้ ไม่ได้หมายความว่า ทุกคนสามารถแสดงความคิดเห็นอย่างไรก็ได้ โดยไม่จำเป็นต้องรับผิดชอบ การมีเสรีภาพในการแสดงออกไม่ได้ปกป้องเราจากผลของการกระทำนั้น ผู้พูดสามารถเลือกที่จะใช้เสรีภาพในการแสดงออกนำเสนอเนื้อหาที่ปลุกเร้าความโกรธและเกลียดชัง เนื้อหาดังกล่าวอาจนำพาให้คนอื่นโกรธและเกลียดผู้พูดได้ ซึ่งผลสืบเนื่องนี้ก็เป็นสิ่งที่น่าจะคาดหวังได้จากการแสดงออกดังกล่าว

ในทำนองเดียวกัน บุคคลมีสิทธิ์ที่จะแสดงออกและวิพากษ์วิจารณ์บุคคลอื่น แต่ถ้าการวิจารณ์ดังกล่าวเป็นการให้ร้ายหรือทำให้บุคคลอื่นเสียชื่อเสียง ได้รับความอับอายหรือเกลียดชัง ก็อาจจะถูกดำเนินคดีตามกฎหมายหมิ่นประมาทได้ อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่การวิพากษ์วิจารณ์เป็นไปเพื่อประโยชน์สาธารณะ อาจได้รับการยกเว้นจากความผิดฐานหมิ่นประมาทได้

ปัจจุบันเรามีการใช้คอมพิวเตอร์ในชีวิตประจำวันไม่ว่าจะเป็นคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ สมาร์ตโฟน หรือแท็บเล็ต ซึ่งแทบจะกลายเป็นของสำคัญที่บางคนรู้สึกว่าขาดไม่ได้ดังนั้น จึงต้องมีความเข้าใจและระมัดระวังไม่ให้เกิดความผิดพลาดเกี่ยวกับการใช้งานเทคโนโลยี กฎหมาย หรือ พ.ร.บ. เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์